مطالعه هیستومورفومتری و هیستوشیمی تخمدان موش صحرایی متأثر از سرباری نانواکسیدآهن

با توجه به عوارض نانومواد از جمله نانوذرات آهن و احتمال آلودگی زیست محیطی از قبیل آلودگی هوا به ذرات آهن در مقیاس نانو، مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات اکسید آهن معمولی و نانو ذرات اکسید آهن بر برخی از شاخص های بافت تخمدان موش صحرایی در مدل تجربی طراحی شد. مطالعه روی 5 گروه از موش های صحرایی ماده شامل شاهد، اکسید آهن (mg/kg15) و نانواکسید آهن (5، 15و 45 mg/kg) (به¬صورت داخل صفاقی و روزانه به مدت 16 روز) انجام شد. پس از آسان کشی موش ها تخمدان آن¬ها جدا و پس از اندازه¬گیری وزن و حجم، از نظر تغییرات بافتی و تجمع آهن به¬وسیله رنگ آمیزی اختصاصی (پرل) و به کمک میکروسکوپ نوری ارزیابی گردید. هم¬چنین مقدار کمی آهن تجمع یافته در تخمدان¬ها به وسیله دستگاه جذب اتمی سنجیده گردیده و برخی شاخص¬های استرس اکسیداتیو در سرم اندازه¬گیری شد. طبق یافته های ما روند فولیکولوژنز در تمام گروه¬های دریافت کننده ی آهن تحت تاثیر قرار گرفت. تعداد اجسام زرد در گروه¬های دریافت کننده ی نانو با دوزهای مختلف کاهش یافت و تعداد فولیکول¬های آترتیک در گروه¬های دریافت کننده¬ی اکسید¬ آهن معمولی و بیشتر از آن، با نانوذرات با دوز mg/kg 45 ، نسبت به گروه شاهد افزایش معنی دار یافت. ذرات آهن در تمام قسمت¬های بافت تخمدان تجمع یافتند، همچنین شاخص¬های استرس اکسیداتیو افزایش یافتند و با میزان تجمع آهن رابطه مستقیمی داشتند. نانو ذرات آهن احتمالاً با اختلال در مسیرهای اکسیداتیو سلولی، تعداد فولیکول ها و اجسام زرد را کاهش و در اثر ایجاد شدن رادیکال های آزاد اکسیژن و تخریب میکروفیلامنت¬ها و فیلامنت¬های بینابینی و آسیب به میتوکندری سلول¬ها به دنبال سرباری آهن، روند آپوپتوز سلولی و در نتیجه تعداد فولیکول¬های آترتیک را افزایش می¬دهند که این حالت می تواند تأثیر منفی بر باروری موشهای ماده ایجادکند.